هر گوشهای از کشور عزیز ما ایران، مردمان هنرمند و خلاقی دارد که با استفاده از عناصر موجود در طبیعت اطراف خود، دست به ساخت محصولات کاربردی و تزئینی زیادی میزنند. با توجه به اینکه آب و هوا و اقلیم هر منطقهای از ایران با یکدیگر متفاوت است، به تبع صنایع دستی هر جایی با جای دیگر فرق دارد.
در شمال کشور ما، در گیلان زیبا و خوش آب و هوا، مردم خلاق و خوش سلیقه، از قدیم تابحال با استفاده از موادی که در دسترس آنها بود، محصولات زیادی را تولید میکردند. این محصولات، هم جنبه کاربردی و هم جنبه تزئینی دارند. هنوز هم مردم زیادی هستند که این محصولات را تولید کرده و به عنوان صنایع دستی اصیل و خاص، به فروش میرسانند.
اگر به شمال سفر کرده باشید، با این محصولات آشنایی دارید. اما شاید هم به طور کامل و دقیق، با نام آنها، ویژگی و کاربردشان آشنایی نداشته باشید. در این نوشتار از مجموعه پستهای گروه هنری سلام، به توضیح و بررسی بیشتر این محصولات میپردازیم.
بازار صنایع دستی گیلان
به احتمال زیاد، شما هم مثل سایر هموطنان، برای تفریح و مسافرت، به شمال کشور سفر کردید. جاذبههای گردشگری زیادی در شهرهای مختلف این منطقه وجود دارد که لحظات خوشی را برای مسافران به وجود میآورد. گیلان هم یکی از همان مناطق زیباست که سفر کردن به آن، بسیار لذتبخش است.
در استان گیلان، به غیر از جاذبههای طبیعی زیادی که وجود دارد، محصولات صنایع دستی متعددی هم به دست مردم این منطقه ساخته میشود. این محصولات، برای مسافران بسیار جذاب هستند و از آنها برای سوغات و یادگاری خریداری میکنند.
رشت، آستانه ی اشرفیه، لاهیجان، املش، از جمله شهرهای زیبای این استان بوده که علاوه بر زیباییهای طبیعی، بازارهای محصولات صنایع دستی مردم این منطقه هم، جزو زیباییهای این منطقه هم به حساب میآیند. محصولات متنوع با قیمتهای مناسب، در این بازارها به فروش میرسند.
سوغات و صنایع دستی گیلان
پیشینه تاریخی در این استان، تنوع صنایع دستی در آن را بالا برده و باعث شده محصولات متنوعی در آن به تولید برسند. این محصولات بومی، اصالت و آداب و رسوم یک جامعه جلوه میدهند. شهر آستانه اشرفیه، یکی از مهمترین شهرهای این استان از نظر تولید صنایع دستی است.
به دلیل موقعیت جغرافیایی آستانه اشرفیه، که بین رشت و لاهیجان قرار دارد، مسافران زیادی به آن سفر کرده و با جاذبههای زیبای آن، تفریح و سفر خود را لذتبخش میکنند. از دیگر شهرهای مهم این استان که در زمینه تولید صنایع دستی فعال هستند، میتوان به رشت، ماسوله، لاهیجان، انزلی و … اشاره کرد.
نام صنایع دستی گیلان به شرح زیر هستند:
- حصیر بافی
- رشته دوزی
- بامبو بافی
- لباس محلی
- خراطی
- چادر شب بافی
- نازک کاری
- چوب تراشی
- منبت و معرق چوب
- سفالگری
- مروار بافی
- کاشی معرق
- چلنگری
- مینای خانه بندی
- گلیم بافی
- جاجیم بافی
- جوراب بافی
- شال بافی
- عروسک بافی
- قلاب باف
معرفی مهمترین صنایع دستی گیلان
همانطور که اشاره کردیم، در استان گیلان و شهرهای مختلف آن، صنایع دستی متنوعی وجود دارد که بازار فروش آن در همان شهرها به راه است. این محصولات زیبا و اصیل، تنوع بالایی دارند اما ما قصد داریم که مهمترینهای آنها را به همراه شما بررسی کنیم.
حصیر بافی
یکی از محصولات صنایع دستی که در گیلان به وفور تولید و عرضه میشود، حصیر بافی است. این هنر دستی زیبا و خاص، یکی از قدیمیترین محصولات این منطقه است. به طور عمده، مردم شهرهای انزلی، آب کنار و غازیان، به تولید و فروش حصیر بافی مشغول هستند.
انواع محصولات حصیر بافی و کاربرد آنها
مردم هنرمند گیلان، محصولات متنوعی را به کمک هنر حصیر بافی، تولید میکنند. محصولاتی مثل سبد، زیر انداز، آبکش، زیر داغی و محصولات تزئینی مختلف برای علاقمندان به این هنر. از این وسایل مختلف، میتوان هم برای کاربرد روزانه و همچنین برای تزئین در خانه استفاده کرد.
بامبو بافی
بامبو یا خیزران، نوعی نی است که در مناطق مردابی و پر آب، رشد نمیکند. هنر بامبو بافی در گیلان، همزمان با رایج شدن کشت چای در این منطقه رایج گشته است. محصولات متنوع با ظرافت و زیبایی خاصی از این نی به تولید میرسند.
بامبو به دلیل خاصیت انعطاف پذیری که دارد، به افراد این امکان را میدهد تا محصولات متنوعی را تولید کنند. لاهیجان و مناطق اطراف آن مثل روستایی به نام لیالستان، بیشتر از سایر مناطق به بامبو بافی مشغول هستند.
رشتی دوزی
در رشت، مردم نوعی قلابدوزی را انجام میدهند که به رشت دوزی معروف است. رشتی دوزی، یکی از اصیلترین صنایع دستی گیلان است. بیشتر بانوان این منطقه، به این حرفه مشغول هستند. در واقع این هنر، نوعی رودوزی برای تزئین پارچههای ضخیم است.
بانوان این منطقه، با استفاده از قلاب مخصوص، روی پارچه زمینه، که جنس ضخیمی هم دارد، با استفاده نخهای ابریشم، نقشهای زیبایی را خلق میکنند. از این پارچههای زیبا و تزئین شده، استفادههای مختلفی میشود.
سفالگری
سفالگری در کشور ما پیشینه تاریخی دارد و در بسیاری از مناطق، مردم به این هنر مشغول هستند. در گیلان نیز، قدمت سفالگری به پیش از تاریخ برمیگردد. امروزه در اکثر مناطق گیلان، سفالگری انجام میشود. رشت، سیاهکل، لاهیجان، رودسر، لنگرود، صومعه سرا، شفت، تالش، آستارا شهرهایی هستند که نسبت به سایر مناطق، در زمینه سفالگری بیشتر فعالیت دارند.
چموش دوزی
نوعی کفش چرمی در گیلان توسط بعضی از هنرمندان آن دوخته شده که به آن چموش گفته میشود. این کفش انواع مختلفی دارد و در مدلهای مختلفی دوخته میشود. اما پر استفادهترین نوع این کفش، بند بلندی دارد که افراد دور پای خود میپیچند. این کفشها ساده بوده و رنگ خاصی ندارند. هنرمندان برای تزئین آنها از نخهای زرد و سبز و قرمز استفاده میکنند.
چادرشب بافی
چادر شب پارچهایست که در اکثر مناطق کشور ما توسط بانوان بافته شده و مورد استفاده قرار میگیرد. در گیلان هم از این پارچه استفاده میشود. ابعاد آن دو * دو بوده و بیشتر در شهر و روستاهای مجاور رشت تولید میشود.
در زمان قدیم، مردم برای بافت این پارچه، از مواد اولیه مرغوبی مثل پارچه ابریشمی خالص تهیه میشدند اما حالا برای تهیه کردن آنها از الیاف، پشم و نخ مصنوعی استفاده میشود. استفاده از رنگهای مختلف و شاد در این چادر شب اصیل، باعث میشود نظر همه را به خود جلب کند.
مروار بافی
یکی از معروفترین و متداولترین صنایع دستی گیلان، مروار بافی است. این هنر دستی نه تنها برای تزئین استفاده شده بلکه برای کاربرد روزانه هم مورد استفاده مردم قرار میگیرد. این حرفه منجر به تولید محصولات متنوعی شده و زنان و مردان زیادی مشغول به تولید آنها هستند.
عروسکهای کاموایی
یکی از صنایع دستی فانتزی گیلان و در شهر ماسوله، عروسکهای رنگی کاموایی هستند. بانوان این شهر، در اوقات فراغت خود، به بافتن عروسکهای رنگی زیبا و جذاب میپردازند. مسافران و گردشگرانی که به این شهر سفر میکنند، از این محصول زیبا خریداری میکنند.
محصولات پشمی
در مناطقی از گیلان، دامداری رونق دارد و به تبع، پشم مطلوب و با کیفیتی در این شهرها و روستاها تولید میشود. مردم این پشمها را چیده و در کارگاههای نساجی، از آنها نخ تولید میکنند. بعد از آن، در کارگاههای رنگرزی، این نخهای پشمی به صورت طبیعی یا شیمیایی رنگ میشوند.
بعد از اینکه این نخها آماده شدند، زنان با استفاده از آنها، به تولید انواع محصولات پشمی میپردازند. لباسهای متنوع و رنگارنگی با استفاده از این نخها تولید شده، مثل جوراب، دستکش، شال گردن و بلوز که مورد استفاده قرار میگیرند.
شال بافی
یکی از محصولات رایج در استان گیلان، شال بافی است که بیشتر در غرب آن مثل تالش و گالش رواج دارد. این شالهای رنگی و زیبا، از پشم تولید شده و بومی این منطقه هستند. یکی از ویژگیهای بارز و کاربردی این شال، این است که از نفوذ رطوبت و سرما به خوبی جلوگیری میکند. برای افرادی که در مناطق کوهستانی زندگی میکنند، یکی از بهترین گزینهها برای مقابله با سرما است.
نمد بافی
نمد بافی یکی از صنایع دستی قدیمی در استان گیلان است. در این محصول، به طور عمده از پشم گوسفند استفاده میشود و مناطقی که بیشترین تولید پشم را در استان گیلان دارند، شهرهای رودسر، رودبار و تالش هستند. نمد گیلان، با زحمت زیادی تولید شده و کیفیت بسیار بالایی دارد.
فروشگاه آنلاین سلام
فروشگاه سلام، مدت زیادی است که در تلاش و کوشش است تا انواعی از هنرهای ایرانی را با کیفیت بالا به دست هموطنان ایرانی برساند تا خیال آنها از بابت اصالت کالا راحت باشد.. برای خرید انواع محصولات صنایع دستی، میتوانید به راحتی روی این فروشگاه حساب کنید. محصولات متنوعی با قیمت مناسب و کیفیت بسیار خوب، در فروشگاه سلام موجود هستند که دست شما را در انتخاب و مقایسه با یکدیگر باز گذاشتهاند. همچنین اصالت و کیفیت این کالاها تضمین شده هستند.
سخن پایانی
بعد از مطالعه این نوشتار، به این نتیجه میرسیم که باید در هر کجای دنیا که هستیم، ارزش صنایع دستی اصیل خود مثل صنایع دستی گیلان را به خوبی بدانیم و برای آن ارزش زیادی قائل شویم چرا که تولید محصولات متنوع این استان با زحمت زیادی همراه است و هنرمندان باید وقت و حوصله زیادی را برای تولید آنها صرف کنند. حمایت ما میتواند با خواندن درمورد این آثار و کسب اطلاعات، همینطور با خرید محصولات اصیل باشد. امیدواریم همه روزی ارزش واقعی این صنایع گرانبها را درک کنیم. برای مثال در نوشتار دیگری به طور کامل صنایع دستی مازندران، این شهر مهم دیگر شمال کشور را نیز به شما معرفی کردیم که در صورت تمایل میتوانید آن را هم مطالعه نمایید.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.