انسان همواره مولد و آفرینشگر هنرهای مختلف بوده است. به طوری که اولین صنایع دستی در جهان توسط اجداد ما و بر دیوارههای غارهای سنگی متولد شدهاند. حکاکیهایی که در معنای جادو، اعلام قدرتمندی و ستایشهای مذهبی به وجود میآمدند. اما به مرور زمان و با شکلگیری زندگی فرهنگی و اجتماعی انسانها صنایع دستی نیز جنبهها و نقشهای جدیتری به خود گرفتهاند. در این نوشتار نیز به سراغ بررسی این هنرهای پویا در کشور خودمان میرویم و میکوشیم صنایع دستی شهرهای مختلف ایران را در کنار شما بیشتر بشناسیم.
اگر شما نیز دوست دارید با تمامی صنایع دستی شهرهای مختلف ایران به طور کامل و دقیق آشنا شوید توصیهی ما مطالعهي این مطلب از مجموعه پستهای بلاگ سلام است. در این بخش از فروشگاه صنایع دستی سلام میکوشیم مطالبی کامل و جامع را دربارهی صنایع دستی در ایران، پیشینه و کاربردهایشان و راههای خرید آنها به شما عرضه کنیم. در مقالهی پیش رو نیز ابتدا به بررسی جایگاه صنایع دستی در ایران میپردازیم. پس از آن نیز آمار دقیق و کاملی از تمامی صنایع دستی شهرهای مختلف ایران را به شما عرضه کرده و دربارهی آنهایی که به شهرت و ثبت جهانی رسیدهاند کمی دقیقتر صحبت میکنیم. با ما همراه باشید.
جایگاه صنایع دستی در ایران
ایران همواره به عنوان یکی از مهدهای هنر و تمدن جهان شناخته شده است. در یک برآورد کلی ایران توانایی بومی سازی و تولید ۷۵ درصد از انواع صنایع دستی دنیا را دارد و با تولید ۳۰۰۰ گونه صنایع دستی متنوع به عنوان یکی از مهمترین و برترین قطبهای تولید این محصولات در جهان شناخته میشود. تقریباً در تمامی مناطق ایران عزیزمان شاهد انواع بروز و ظهر صنایع دستی هستیم، چه در جنبهی کاربردی و چه در جنبهی صرفاً تزیینی.
جدول صنایع دستی شهرهای مختلف ایران
اگر به دنبال کلیتی از نام صنایع دستی مختلف در استانهای مختلف ایران میگردید، میتوانید به راحتی به جدول کامل و جامع زیر مراجعه کنید و استان مد نظر خود را بیابید. کوشیدهایم تا حد توان آرشیو کاملی از نام صنایع دستی شهرهای مختلف ایران را برای شما گردآوری کنیم.
نام استان | نام صنایع دستی مربوط |
آذربایجان شرقی | انواع بافتههای داری (قالی، گلیم، جاجیم) سفالگری و سرامیک، هنرهای چوبین و… |
آذربایجان غربی | انواع قالی و گلیم، رنگرزی و چاپ سنتی بر روی کاغذ و پارچه، تولید سفال و سرامیک، گیوه دوزی، هنرهای مرتبط با کاغذ و… |
اردبیل | قالی و گلیم و جاجیم بافی، ورنی سازی و… |
اصفهان | خاتم کاری، میناکاری، قفل و قلمدان سازی، فیروزه کوبی، نمد مالی، نگارگری و… |
ایلام | ساخت زیور آلات، گلیم و چپغ و قالی بافی، خراطی و… |
بوشهر | گبه و گلیم و گرگور بافی، سفال و سرامیک و… |
تهران | سفالگری و سرامیک، نمد مالی، زیلو بافی، خاتم کاری تهرانی، جاجیم و چادر شب بافی و… |
خراسان | نمد و قالی و ارغوان و شعر و گلیم بافی، پوستین دوزی، هنرهای سنگی، سفالگری، سبد و حصیر بافی و… |
خوزستان | عبا و ابریشم بافی، نمد مالی، گیوه دوزی، حصیر و بوریا بافی، فلز و میناکاری و… |
زنجان | چاقو سازی، حکاکی روی مس، چاروق دوزی و… |
سمنان | چاپ قلمکار، قالی و گلیم بافی، سرامیک سازی و.. |
فارس | گلیم گبه و جاجیم بافی، رنگ رزی، خاتم سازی، فلمزنی نقره، آئینه کاری و… |
سیستان و بلوچستان | خامه و سیاه و سکه دوزی، قالی و گلیم بافی، سوزن دوزی و… |
قزوین | نگارگری مکتب قزوین، نقاشی شیشه، منبت و مشبک و… |
کردستان | ریزه ماهی، نازک کاری چوب، شالیبفای، شاخ گوزنی، نقش بتهای، گل وکیلی و… |
کرمان | قالیچههای افشاری، گلیم پیچ، شال و عریض بافی، مس کاری و… |
کهگلویه و بویر احمد | سیاه چادر، جاجیم، توبره، حور بافی و… |
کرمانشاه | گلیم و جاجیم بافی، حکاکی، تسبیح بافی، شیشه گردی، جلیقه بافی و… |
گلستان | جواهرات ترکمن، سفال و سرامیک، سوزن دوزی، نمد مالی و… |
گیلان | خراطی، منبت و معرق کاری، حصیر و مروار و بامبو بافی، چموش دوزی، قلاب دوزی و… |
لرستان | خراطی، ورشو سازی، چیت، جاجیم بافی و… |
مازندران | عروسک سازی، دستباف بازی، قالی کلاردشت، چوقا، شمد و ملحفه دوزی و… |
مرکزی | فرش ساروق، گیوه سازی، محصولات مسی و… |
هرمزگان | خوس دوزی، سوزن دوزی، خرسک بافی، شیریکی پیچ، چنته بافی و… |
همدان | پوستین دوزی، گیوه بافی، حجاری، حصیر بافی، نجاری و… |
همانطور که میبینیم در هر شهر و استان کشور عزیزمان ایران علاوه بر اشتراکاتی که از انواع صنایع دستی دیده میشود، نوعهای متنوع و مختص به آن جغرافیا و فرهنگ نیز به طور جداگانه وجود دارند. علت این تنوع و همگانی بودن صنایع دستی در ایران را میتوانیم تاثیر جغرافیا و تعدد عوامل فرهنگی موثر بر آفرینش صنایع دستی شهرهای مختلف ایران بدانیم.
شهرهای جهانی صنایع دستی
علاوه بر شهرت ملیای که صنایع دستی ایرانی در بین مردمان این کشور کسب کرده است، محصولات تولید دست هنرمندان ایرانی در بازارهای جهانی نیز مشتریان بسیاری داشته و بسیار محبوب هستند. چندی پیش نیز دربارهي پرطرفدارترین صنایع دستی ایران در جهان با شما سخن گفتیم و پردرآمدترین آنها را به همراه روش درآمد زایی از صنایع دستی به شما معرفی کردیم.
محبوبیت صنایع دستی ایرانی در جهان به حدی بالاست که برخی از این هنرهای دست را تنها با امضاء آن شهر مخصوص به رسمیت میشناسند. در ادامه تعدادی از این شهرهای جهانی صنایع دستی و محصولات اصیلشان را نیز با شما به اشتراک میگذاریم:
ملایر، شهر خالق مبل منبتهای جهانی
یکی از پرطرفدارترین صنایع چوبی در جهان مبل و منبتهایی است که در شهرستان ملایر استان همدان تولید میشود که جالب است بدانید بیش از ۶۰ درصد تولید بازار ایران را شامل میشود. به سبب کیفیت بالا و خلاقیت در ساخت این منبتکاری و مبلسازیهاست که ملایر در سال ۱۳۹۸ به عنوان شهر جهانی مبل و منبت در سازمان یونسکو ثبت شده است.
اصفهان، شهر تمام صنایع دستی جهان
شاید بتوانیم بگوییم هرجا اسمی از صنایع دستی ایران در میان است، نام استان هنرورز اصفهان به خوبی میدرخشد. رونق صنایع دستی در اصفهان از سالها پیش اتفاق افتاده است اما با ورود پادشاهان صفوی به این شهر و تاثیر هنردوستی آنها، هماکنون نیز این شهر یکی از مهمترین قطبها و کانونهای تولید صنایع دستی در جهان خوانده میشود و به همین خاطر در سال ۱۳۹۵ به آن لقب «شهر جهانی صنایع دستی» را اعطاء کرده اند.
میتوانید راجع به مهمترین محصولات صنایع دستی اصفهان در بلاگ سلام بیشتر بخوانید و نمونههای بسیار عالی از این محصولات را در فروشگاه ما ببینید.
مشهد، جهانی از گوهر سنگها
همهی ما با نام و احتمالاً تصویر فیروزهی نیشابور آشنایی داریم. خوب است بدانیم انواع معادن غنی فیروزه و دیگر کانی و گوهر سنگها در خراسان سبب شده است تا این شهر به نام شهر جهانی گوهر سنگها لقب بگیرد. خراسان دارای ۳۹ گونهی غنی از انواع سنگهای زینتی و یکی از شهرهای صادرکنندهی مهم این سنگها به جهان است.
تبریز، مهد جهانی فرش
اسم و آوازهی قالیهای ایرانی در تمامی جهان ثبت شده و مشهور است و قالی و فرشهای بافته شده در تبریز یکی از مهمترین این انواع متنوع و پر ارزش هستند. این شهر در سال ۲۰۱۵ و به سبب تولید انواعی از فرشهای با کیفیت و با طرحهای کاملاً ایرانی به عنوان شهر جهانی فرش شناخته شد. طرحهای فرشهای تبریز شامل نقوش اسلیمی، میناخانی، طرحها درختی و گلدانی هستند.
روستاهایی که آثارشان ثبت جهانی شده است:
- خراشاد، روستای جهانی توبافی (واقع در بیرجند، خراسان جنوبی)
- قاسم آباد، روستای جهانی چادرشب بافی (واقع در رودسر، استان گیلان)
- کلپورگان، روستای جهانی سفال (واقع در سراوان، سیستان و بلوچستان)
شما دیگر چه شهر و روستاهایی را میشناسید که با دارا بودن نوعی از صنایع دستی به خصوص حائز رتبه و اهمیت در سطح جهانی هستند؟
جمع بندی
بسیار خوشحالیم که تا به اینجا در کنار و همراه ما بودید. اگر شما نیز صنایع دستی خاصی را میشناسید که بهتر است به این فهرست اضافه کنیم، بسیار خوشحال میشویم آن را با ما در میان بگذارید. در ضمن گروه تولیدات هنری سلام با افتخار مجموعهای از صنایع دستی ایرانی را به شما هموطنان عزیز عرضه میکند. امیدواریم این مطلب برای شما مفید باشد.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.